လမ္းမွန္မွန္ေလ်ာက္ လမ္းမေျပာက္ လမ္းေကာက္မလုိက္နဲ႔ လမ္းမွန္မွန္သြား လမ္းမမ်ား လမ္းမွားမလုိက္နဲ႔

နႏၵာလွေစတီေတာ္

Sunday, March 28, 2010

ေထရ၀ါဒသာသနာျပန္႔ပြားရာ အပုိင္း (၁)

ေအဒီ ၁၂-ရာစုတြင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၌ ဗုဒၶဘာသာကြယ္ေျပာက္ခဲ႔ရသည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္အာရွတုိက္တခြင္၌ ဗုဒၶဘာသာျပန္႔ပြားထြန္းကားေနေလျပီ။ အာရွတုိက္ေဒသတခ်ဳိ႔တြင္ အာေသာကလက္ထက္ သုိ႔မဟုတ္ ထုိထက္ေစာေသာ ကာလကပင္ဗုဒၶသာသနာေရာက္ရွိျပန္႔ပြားေနခဲ႔၏။ မဟာယနဗုဒၶဘာသာသည္ ေျမာက္ပုိင္းေဒသႀကီးမ်ား၌ေရာက္ရွိျပန္႔ပြာ စည္ပင္ေနသကဲ႔သုိ႔ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာသည္လည္း ေတာင္ပုိင္းေဒသမ်ား၌ ထြန္းကားစည္ပင္ေနေလသည္။ ေထရ၀ါဒထြန္းကားစည္ပင္ရာ ႏုိင္ငံမ်ားမွာ ထုိင္း၊ ကေမၻာဒီယား၊ လာအုိ၊ သီရိလကၤာ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတုိ႔ျဖစ္သည္။ ထုိႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔ ေထရ၀ါဒဗုဒၶ ဘာသာေရာက္ရွိျပန္႔ပြားလာပုံ သမုိးအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကုိတင္ျပလုိေပသည္။
                     အရွင္မဟိႏၵေထရ္ႏွင့္ေဒ၀ါနံပီယတိႆမင္းတုိ႔ မိႆကေတာင္၌ေတြ႔ဆုံစဥ္
သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံ ယခုသီရိလကၤာ ေထရ၀ါဒျဖစ္စဥ္
ဗုဒၶဘုရားရွင္ပရိနိဗၺာန္ျပဳျပီးေနာက္ သာသနာသကၠရာဇ္-၂၃၅ ခုႏွစ္၌ အာေသာကမင္းတရားသည္ ၉ တုိင္း ၉ ဌာနသုိ႔သာသနာျပဳလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ရန္ရဟန္းေတာ္မ်ားကုိ ေစလႊတ္ခဲ႔သည္။ ဤဌာနမ်ား တြင္ သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံလည္းပါသည္။ သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံ၌ တာ၀န္က်ေသာမေထမ်ားမွာ သားေတာ္အရွင္မဟိႏၵ ႏွင့္ ေနာက္ပါသံဃာေတာ္ ၅ပါးျဖစ္သည္။ အရွင္မဟိႏၵမေထႏွင့္အဖြဲ႔သည္ ၂၃၆-ခုနယုန္လျပည့္ေန႔ တြင္ ေရာက္ရွိေတာ္မူသည္။
                                   သံဃာမိတၱာေထရီသည္ ဗုဒၶဂါယာရွိ ေဗာဓိပင္မွ ေတာင္ကုိင္းကုိပြားယူကာ
                                               သီရိလကၤာသုိ႔ ပင့္ေဆာင္လာရာသီဟုိဠ္သုိ႔ေရာက္စဥ္
ထုိေနာက္သဃၤမိတၱာေထရီကုိလည္း သီရိလကၤာသူအမ်ဳိးသမီးမ်ားအား ဘိကၡဴနီ(ရဟန္းမ) ျပဳေပးရန္အတြက္ေစလႊတ္ေတာ္မူခဲ႔သည္။ သံဃာမိတၱာေထရီသည္ ဗုဒၶဂါယာရွိ ေဗာဓိပင္မွ ေတာင္ကုိင္းကုိပြားယူကာ သီရိလကၤာသုိ႔ ပင့္ေဆာင္ခဲ႔သည္။ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ အႏုရာဓပူရ ျမဳိ႔၌စုိက္ပ်ဳိးထားရာ ယၡဳတုိင္မ်ဳိးဆက္မျပတ္ရွိေနသည္။ အရွင္မဟိႏၵတုိ႔ေရာက္သြားခ်ိန္၌ ေဒ၀ါနံပိယ တိႆမင္းအုပ္စုိးေနခ်ိုန္ျဖစ္သည္။ ထုိမင္းသည္ အဘိသိက္ခံ၍တလမွ်သာရွိေသးသည္။ ပိယတိႆ မင္းသည္ မင္းျဖစ္၍ တလေျမာက္ေသာနယုန္လျပည့္ေန႔၌ မိႆကေတာင္သုိ႔ေတာကစားထြက္လာ သည္။ ထုိေတာင္ေပၚ၌ပင္ အရွင္မဟိႏၵႏွင့္ေတြ႔ဆုံဖူးေမ်ာ္ရသည္။ အရွင္မဟိႏၵမေထရ္က ေဒ၀ါနံပီယ တိႆမင္းအား စူဠတၳိပေဒါပမသုတ္ကုိ ေဟာၾကားေတာ္မူသည္။ ေဒသနာအဆုံးတြင္ေနာက္လုိက္ အေခြ်အရံ ၄၀၀၀၀ (ေလးေသာင္း) ႏွင့္တကြ သရဏဂုံတည္ၾကျပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္ၾကကုန္၏။ အရွင္မဟိႏၵမေထရ္ႏွင့္အဖြဲ႔သည္ ၀ါဆုိလျပည့္ေန႔တြင္ ဥပုသ္အိမ္ သိမ္ကုိသမုတ္ၾကျပီး အရိ႒အမတ္ ႏွင့္ ၅၅ ေယာက္တုိ႔ကုိ ရဟန္းခံေပးသည္။ ထုိႏွစ္တြင္ မိႆကေတာင္၌ ၀ါကပ္၍သာသနာျပဳေတာ္မူ ၾကသည္။ ေဒ၀ါနံပီယတိႆမင္းသည္ မေထရ္မ်ားသတင္းသုံးရန္အတြက္ မဟာ၀ိဟာရေက်ာင္းတုိက္ ကုိေဆာက္လုပ္လွ်ဳဒါန္းသည္။ ထုိျပင္ ေစတီ၊ ပုထုိး၊ ေဗာဓိ၊ သိမ္၊ အာရမ္မ်ားကုိလည္း တည္ထား ေဆာက္လုပ္ေလသည္။ ေနာက္မင္းမ်ားလက္ထက္တြင္လည္း ဗုဒၶသာသနာကုိဆက္လက္အားေပးခဲ႔ ၾကသည္။ ထုိမင္းမ်ားလက္ထက္တြင္ ဗုဒၶသာသနာကုိအထူးအားေပးေသာမင္းမ်ားလည္း ေပၚထြက္ခဲ႔ သည္။ ဒု႒ဂါမဏိမင္းသည္ ေလာဟပါသာဒေခၚေက်ာင္းႀကီးကုိတည္ေထာင္ေလသည္။ အႏုရာဓျမီဳ႔ ေတာ္၌ မဟာေစတီႀကီးကုိတည္ထားသည္။ ထုိေစတီႀကီးသည္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၌ ယၡဳတုိင္ထင္ရွား ေသာေစတီႀကီးျဖစ္သည္။ သီဟုိဠ္သံဃာတုိ႔၏ ထူးျခားေသာေဆာင္ရြက္ခ်က္မွာ ဗုဒၶေဒသနာတုိ႔ကုိ သံဂါယနာပြဲက်င္းပ၍ ေပလႊာရြက္ျဖင့္ အကၡရာတင္ႏုိင္ျခင္းျဖစ္သည္။
သီဟုိဠ္သံဃာဂုိဏ္းမ်ား
သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံ၌လည္း ေထရ၀ါဒဆုိင္ရာဂုိဏ္းကြဲမ်ားေပၚေပါက္ခဲ႔သည္။ ဤသုိ႔ကြဲျပားလာခဲ႔သည္မွာ ႏုိင္ငံ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာမင္းတုိ႔ကအားေပးလာခဲ႔ေသာေၾကာင့္လည္းျဖစ္သည္။ သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံတြင္ ေရွးဦးေခတ္က ကြဲျပားေသာဂုိဏ္းႀကီး ၃ ဂုိဏ္းရွိ၏။ ၎တုိ႔မွာ
(၁) မဟာ၀ိဟာရ၀ါသီဂုိဏ္း
(၂) အဘယဂိရိ၀ါသီဂုိဏ္း
(၃) ေဇတ၀န၀ါသီဂုိဏ္း တုိ႔ျဖစ္သည္။


မဟာ၀ိဟာရ၀ါသီဂုိဏ္း ။  ။ ဤဂုိဏ္းႀကီးမွာ အရွင္မဟိႏၵမေထရ္တုိ႔ေခတ္က တည္ရွိလာေသာ ပင္မ ဂုိဏ္းႀကီးျဖစ္သည္။ ေဒ၀ါနံပီယတိႆမင္းတည္ေထာင္ေပးေသာ မဟာ၀ိဟာရေက်ာင္းတုိက္ႀကီး၌ မေထရ္မ်ားစဥ္ဆက္မျပတ္ ေစာင့္ေရွာက္လာခဲ႔ေသာေၾကာင့္ “မဟာ၀ိဟာရဂုိဏ္း” ဟုေခၚတြင္လာျခင္း ျဖစ္သည္။


အဘယဂိရိ၀ါသီဂုိဏ္း ။  ။ ၀ဋဂါမဏိမင္းသည္ က်ည္းသားတုိ႔၏ေဘးရန္ေၾကာင့္ ထြက္ေျပးတိမ္း ေရွာင္ေနစဥ္ ရဟန္းေတာ္တုိ႔က ျပဳစုေထာက္ပံ့ထားခဲ႔သည္။ ထုိမင္းသည္ေနာက္တႀကီမ္မင္းျဖစ္လွ်င္ အဘယဂိရိေက်ာင္းတုိက္ႏွင့္ အဘယဂိရိေစတီေတာ္တုိ႔ကုိ တည္ထားလ်က္ေက်းဇူးျပဳခဲ႔ဘူးေသာ အရွင္တိႆမေထရ္အားတင္လွဳဳသည္။ ထုိအရွင္တိႆမေထရ္သည္ ကုလသံသ႒ မဟာ၀ိဟာရ ရဟန္းတုိ႔က ပဗၺာဇနိကံျပဳၾကသည္။ ထုိအခါ အရွင္တိႆ၏တပည့္ျဖစ္သူ မဟာဒဠွိယတိႆရဟန္း ကတားျမစ္သည္။ ထုိရဟန္းကုိလည္းမစင္ၾကယ္မူ႔ကုိအတုလုိက္သူဟုဆုိကာ၀ုိင္းပယ္မူ႔ ဥေကၡပနိယ ကံကုိ ျပဳၾကျပန္သည္။ ထုိရဟန္းသည္မိမိအား၀ုိင္းပယ္မူ႔ကုိမေက်နပ္ေသာေၾကာင့္ သံဃာ ၅၀၀ တုိ႔ကုိ ခဲြယူကာ မဟာ၀ိဟာရ၀ါဒီဂုိဏ္းမွထြက္သြား၏။ ထုိအခ်ိန္မွစ၍ အဘယဂိရိ၀ါသီဂုိဏ္းဟု ထင္ရွား သြား၏။ ထုိဂုိဏ္းကြဲေသာႏွစ္မွာ သာသနာႏွစ္ ၄၅၄-ခုႏွစ္တည္း။


ေဇတ၀န၀ါသီဂုိဏ္း ။    ။ ထုိဂုိဏ္းသည္ မဟာေသနမင္းလက္ထက္တြင္ေပၚေပါက္လာသည္။ မဟာေသနမင္းသည္ မဟာ၀ိဟာရေက်ာင္းတုိက္ႀကီးအတြင္း၌ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးကုိတည္ ေဆာက္သည္။ ထုိေက်ာင္းသုိ႔ ဒကၡိဏဂိရိေက်ာင္းတုိက္မွသံဃာေတာ္မ်ားလာေရာက္သီတင္းသုံးၾက သည္။ ထုိသံဃာမ်ာသည္ မဟာ၀ိဟာရ၀ါသီရဟန္းမ်ားႏွင့္ေပါင္းေဖၚမျပဳပဲ သီးျခားဂုိဏ္းတခုကုိေထာင္ ၾကသည္။ ေဇတ၀န၀ါသီဂုိဏ္းဟုေခၚသည္။ ေဇတ၀န၀ါသီတုိ႔သည္ မဟာ၀ိဟာရဂုိဏ္းပ်က္ဆီးေစရန္ မဟာေသနမင္းႏွင့္ တုိင္ပင္၍ မဟာ၀ိဟာရေက်ာင္းတုိက္ႀကီးကုိဖ်က္ဆီးၾကသည္။ ထုိေၾကာင့္ မဟာ၀ိဟာရေက်ာင္းတုိက္ႀကီးမွာ ၉ ႏွစ္မွ် သံဃာဆိတ္သုဥ္းေနရေလသည္။
ထုိဂုိဏ္းႀကီး ၃ ဂုိဏ္းသည္ သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံ၌ ႏွစ္ေပါင္းအေတာ္ၾကာမွ် တည္တံ့ေနခဲ႔သည္။ သီရိသခၤေဗာဓိ ပရကၠမဗာဟုမင္းနန္းတက္ေသာအခါတြင္ မဟာ၀ိဟာရ၀ါသီသံဃာတုိ႔အားသန္႔စင္ေသာဂုိဏ္း သံဃာ ဟုအသိအမွတ္ျပဳသည္။ က်န္ ၂ ဂုိဏ္းမွသံဃာတုိ႔ကုိ အက်င့္မဲ့ေသာ ဒုႆီလမ်ားျဖစ္သည္ဟုဆုိကာ လူထြက္ေစသည္။ ထုိ္အခ်ိ္န္မွစ၍ မဟာ၀ိဟာရဂုိဏ္းသာတည္ရွိေတာ့သည္။
ယၡဳေခတ္ဂုိဏ္းမ်ား
ယၡဳအခ်ိန္၌ သီရိလကၤာႏုိင္ငံတြင္ ေရွးဂုိဏ္းႀကီး ၃ ဂုိဏ္းကြယ္ေျပာက္ခဲ႔ေလျပီ။ ထုိႏုိင္ငံ၌တုိင္းတပါး သားမ်ား၀င္ေရာက္စုိးမုိးေသာေၾကာင့္၎၊ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္မ်ားေၾကာင့္၎ ေထရ၀ါဒသာသနာ အားေပ်ာ့ခဲ႔ရသည္။ ထုိေၾကာင့္ေနာက္ပုိင္းေခတ္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ထုိင္းႏုိင္ငံတုိ႔အကူညီျဖင့္ သာသနာေတာ္အားဆက္ခဲ႔ရသည္။ ယၡဳအခ်ိန္၌ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၌ ေအာက္ပါဂုိဏ္းႀကီးမ်ားထြန္းကား ျပန္႔ပြားလ်က္ရွိသည္။
သွ်မ္းဂုိဏ္း ။  ။ သာသနာေတာ္ႏွစ္ ၂၂၈၉ ခုႏွစ္နန္းတက္ေသာ ကိတၱသီရိရာဇသီရိမင္းလက္ထက္ ရဟန္းသံဃာမ်ားမရွိေသာေၾကာင့္ ယုိးဒယား ယၡဳထုိင္းႏုိင္ငံမွ ရဟန္းသံဃာတုိ႔ကုိပင့္ေဆာင္၍ သာသနာကုိျပဳစုခဲ႔ရ၏။ ထုိဂုိဏ္းကုိ သွ်မ္းဂုိဏ္း “သွ်ာမနိကာယ”ဟုေခၚသည္။
အမရပူရဂုိဏ္း ။  ။ သာသနာႏွစ္ ၂၃၄၄ ခုႏွစ္တြင္ သီဟုိဠ္ သာမေဏ ၆ပါးႏွင့္ ဥပါသကာ ၁ေယာက္ သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမရပူရျမီဳ႔ေတာ္သုိ႔ေရာက္ရွိလာျပီး ဆင္ႀကဳိးေရႊဂူသိမ္၌ ဥာဏဘိ၀ံသဓမၼေသနာ ပတိေထရ္ကုိ ဥဇၥ်ယ္ျပဳ၍ ပဥၨင္းခံၾကသည္။ ထုိေနာက္လည္း သီဟုိဠ္ရဟန္းတုိ႔ေရာက္လာျပီး သိကၡာသစ္တင္ယူၾကသည္။ ထုိရဟန္းတုိ႔၏အဆက္အႏြယ္တုိ႔သည္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၌ အမရပူရဂုိဏ္း “အမရပူရနိကာယ”ဟုထင္ရွားသည္။
ရာမညဂုိဏ္း ။   ။ သာသနာႏွစ္ ၂၄၀၆ ခုႏွစ္တြင္ သီဟုိဠ္မွ အရွင္ဓမၼာလကၤာရ၊ အရွင္သုမနတိႆႏွင့္ ရဟန္း ၁၇ ပါးတုိ႔သည္ ရာမညတုိင္းပဲခူးျမဳီ႔သုိ႔ၾကြေရာက္လာၾကျပီး ရန္ကုန္ျမီဳ႔မွ သဒၶမၼဓရမဟာေထရ္ ကုိ ဥပဇၥ်ယ္ျပဳ၍ ကလ်ာဏီသိမ္ေတာ္၌ သိကၡာသစ္တင္ယူၾကသည္။ ထုိဂုိဏ္းကုိ ရာမညဂုိဏ္း “ရာမညနိကာယ”ဟုေခၚသည္။ ထုိျပင္ ဒုတိယကမၻာစစ္မတုိင္မွီက သီဟုိဠ္သားအခ်ဳိ႔သည္ မႏၱေလးျမီဳ႔ ၀ိသုဒၶါရုံတုိက္သုိ႔ေရာက္လာျပီးပညာသင္ယူၾကသည္။ ထုိရဟန္းမ်ားထဲမွ အရွင္သဒၶမၼဆရာေတာ္သည္ သီဟုိဠ္ျပန္ေရာက္ေသာအခါ မဟာ၀ိသုဒၶါရာမေက်ာင္းတုိက္ကုိ တည္ေထာင္၍သာသနာျပဳရာ ဆင့္ပြား တပည့္သံဃာမ်ားထြန္းကားခဲ႔သည္။ သုိ႔ရာတြင္ထုိဆရာေတာ္ပ်ံလြန္ေတာ္မူျပီးေနာက္ တပည့္ရဟန္း မ်ား၏အားနည္းမူ႔ေၾကာင့္ သီရိလကၤာေရႊက်င္ဂုိဏ္းမွာထင္ရွားျခင္းမရွိေတာ့ေခ်။

No comments:

Post a Comment

Birthday ceremony

pandavamsa's  album on Photobucket

ဆရာေတာ္ႀကီး၏ ေမြးေန႔အလွဴေတာ္

pandavamsa's Srimingalar album on Photobucket

ရွင္ဉာဏိႆႆရ ရဟန္းခံ

Sunday, March 28, 2010

ေထရ၀ါဒသာသနာျပန္႔ပြားရာ အပုိင္း (၁)

ေအဒီ ၁၂-ရာစုတြင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၌ ဗုဒၶဘာသာကြယ္ေျပာက္ခဲ႔ရသည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္အာရွတုိက္တခြင္၌ ဗုဒၶဘာသာျပန္႔ပြားထြန္းကားေနေလျပီ။ အာရွတုိက္ေဒသတခ်ဳိ႔တြင္ အာေသာကလက္ထက္ သုိ႔မဟုတ္ ထုိထက္ေစာေသာ ကာလကပင္ဗုဒၶသာသနာေရာက္ရွိျပန္႔ပြားေနခဲ႔၏။ မဟာယနဗုဒၶဘာသာသည္ ေျမာက္ပုိင္းေဒသႀကီးမ်ား၌ေရာက္ရွိျပန္႔ပြာ စည္ပင္ေနသကဲ႔သုိ႔ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာသည္လည္း ေတာင္ပုိင္းေဒသမ်ား၌ ထြန္းကားစည္ပင္ေနေလသည္။ ေထရ၀ါဒထြန္းကားစည္ပင္ရာ ႏုိင္ငံမ်ားမွာ ထုိင္း၊ ကေမၻာဒီယား၊ လာအုိ၊ သီရိလကၤာ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတုိ႔ျဖစ္သည္။ ထုိႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔ ေထရ၀ါဒဗုဒၶ ဘာသာေရာက္ရွိျပန္႔ပြားလာပုံ သမုိးအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကုိတင္ျပလုိေပသည္။
                     အရွင္မဟိႏၵေထရ္ႏွင့္ေဒ၀ါနံပီယတိႆမင္းတုိ႔ မိႆကေတာင္၌ေတြ႔ဆုံစဥ္
သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံ ယခုသီရိလကၤာ ေထရ၀ါဒျဖစ္စဥ္
ဗုဒၶဘုရားရွင္ပရိနိဗၺာန္ျပဳျပီးေနာက္ သာသနာသကၠရာဇ္-၂၃၅ ခုႏွစ္၌ အာေသာကမင္းတရားသည္ ၉ တုိင္း ၉ ဌာနသုိ႔သာသနာျပဳလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ရန္ရဟန္းေတာ္မ်ားကုိ ေစလႊတ္ခဲ႔သည္။ ဤဌာနမ်ား တြင္ သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံလည္းပါသည္။ သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံ၌ တာ၀န္က်ေသာမေထမ်ားမွာ သားေတာ္အရွင္မဟိႏၵ ႏွင့္ ေနာက္ပါသံဃာေတာ္ ၅ပါးျဖစ္သည္။ အရွင္မဟိႏၵမေထႏွင့္အဖြဲ႔သည္ ၂၃၆-ခုနယုန္လျပည့္ေန႔ တြင္ ေရာက္ရွိေတာ္မူသည္။
                                   သံဃာမိတၱာေထရီသည္ ဗုဒၶဂါယာရွိ ေဗာဓိပင္မွ ေတာင္ကုိင္းကုိပြားယူကာ
                                               သီရိလကၤာသုိ႔ ပင့္ေဆာင္လာရာသီဟုိဠ္သုိ႔ေရာက္စဥ္
ထုိေနာက္သဃၤမိတၱာေထရီကုိလည္း သီရိလကၤာသူအမ်ဳိးသမီးမ်ားအား ဘိကၡဴနီ(ရဟန္းမ) ျပဳေပးရန္အတြက္ေစလႊတ္ေတာ္မူခဲ႔သည္။ သံဃာမိတၱာေထရီသည္ ဗုဒၶဂါယာရွိ ေဗာဓိပင္မွ ေတာင္ကုိင္းကုိပြားယူကာ သီရိလကၤာသုိ႔ ပင့္ေဆာင္ခဲ႔သည္။ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ အႏုရာဓပူရ ျမဳိ႔၌စုိက္ပ်ဳိးထားရာ ယၡဳတုိင္မ်ဳိးဆက္မျပတ္ရွိေနသည္။ အရွင္မဟိႏၵတုိ႔ေရာက္သြားခ်ိန္၌ ေဒ၀ါနံပိယ တိႆမင္းအုပ္စုိးေနခ်ိုန္ျဖစ္သည္။ ထုိမင္းသည္ အဘိသိက္ခံ၍တလမွ်သာရွိေသးသည္။ ပိယတိႆ မင္းသည္ မင္းျဖစ္၍ တလေျမာက္ေသာနယုန္လျပည့္ေန႔၌ မိႆကေတာင္သုိ႔ေတာကစားထြက္လာ သည္။ ထုိေတာင္ေပၚ၌ပင္ အရွင္မဟိႏၵႏွင့္ေတြ႔ဆုံဖူးေမ်ာ္ရသည္။ အရွင္မဟိႏၵမေထရ္က ေဒ၀ါနံပီယ တိႆမင္းအား စူဠတၳိပေဒါပမသုတ္ကုိ ေဟာၾကားေတာ္မူသည္။ ေဒသနာအဆုံးတြင္ေနာက္လုိက္ အေခြ်အရံ ၄၀၀၀၀ (ေလးေသာင္း) ႏွင့္တကြ သရဏဂုံတည္ၾကျပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္ၾကကုန္၏။ အရွင္မဟိႏၵမေထရ္ႏွင့္အဖြဲ႔သည္ ၀ါဆုိလျပည့္ေန႔တြင္ ဥပုသ္အိမ္ သိမ္ကုိသမုတ္ၾကျပီး အရိ႒အမတ္ ႏွင့္ ၅၅ ေယာက္တုိ႔ကုိ ရဟန္းခံေပးသည္။ ထုိႏွစ္တြင္ မိႆကေတာင္၌ ၀ါကပ္၍သာသနာျပဳေတာ္မူ ၾကသည္။ ေဒ၀ါနံပီယတိႆမင္းသည္ မေထရ္မ်ားသတင္းသုံးရန္အတြက္ မဟာ၀ိဟာရေက်ာင္းတုိက္ ကုိေဆာက္လုပ္လွ်ဳဒါန္းသည္။ ထုိျပင္ ေစတီ၊ ပုထုိး၊ ေဗာဓိ၊ သိမ္၊ အာရမ္မ်ားကုိလည္း တည္ထား ေဆာက္လုပ္ေလသည္။ ေနာက္မင္းမ်ားလက္ထက္တြင္လည္း ဗုဒၶသာသနာကုိဆက္လက္အားေပးခဲ႔ ၾကသည္။ ထုိမင္းမ်ားလက္ထက္တြင္ ဗုဒၶသာသနာကုိအထူးအားေပးေသာမင္းမ်ားလည္း ေပၚထြက္ခဲ႔ သည္။ ဒု႒ဂါမဏိမင္းသည္ ေလာဟပါသာဒေခၚေက်ာင္းႀကီးကုိတည္ေထာင္ေလသည္။ အႏုရာဓျမီဳ႔ ေတာ္၌ မဟာေစတီႀကီးကုိတည္ထားသည္။ ထုိေစတီႀကီးသည္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၌ ယၡဳတုိင္ထင္ရွား ေသာေစတီႀကီးျဖစ္သည္။ သီဟုိဠ္သံဃာတုိ႔၏ ထူးျခားေသာေဆာင္ရြက္ခ်က္မွာ ဗုဒၶေဒသနာတုိ႔ကုိ သံဂါယနာပြဲက်င္းပ၍ ေပလႊာရြက္ျဖင့္ အကၡရာတင္ႏုိင္ျခင္းျဖစ္သည္။
သီဟုိဠ္သံဃာဂုိဏ္းမ်ား
သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံ၌လည္း ေထရ၀ါဒဆုိင္ရာဂုိဏ္းကြဲမ်ားေပၚေပါက္ခဲ႔သည္။ ဤသုိ႔ကြဲျပားလာခဲ႔သည္မွာ ႏုိင္ငံ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာမင္းတုိ႔ကအားေပးလာခဲ႔ေသာေၾကာင့္လည္းျဖစ္သည္။ သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံတြင္ ေရွးဦးေခတ္က ကြဲျပားေသာဂုိဏ္းႀကီး ၃ ဂုိဏ္းရွိ၏။ ၎တုိ႔မွာ
(၁) မဟာ၀ိဟာရ၀ါသီဂုိဏ္း
(၂) အဘယဂိရိ၀ါသီဂုိဏ္း
(၃) ေဇတ၀န၀ါသီဂုိဏ္း တုိ႔ျဖစ္သည္။


မဟာ၀ိဟာရ၀ါသီဂုိဏ္း ။  ။ ဤဂုိဏ္းႀကီးမွာ အရွင္မဟိႏၵမေထရ္တုိ႔ေခတ္က တည္ရွိလာေသာ ပင္မ ဂုိဏ္းႀကီးျဖစ္သည္။ ေဒ၀ါနံပီယတိႆမင္းတည္ေထာင္ေပးေသာ မဟာ၀ိဟာရေက်ာင္းတုိက္ႀကီး၌ မေထရ္မ်ားစဥ္ဆက္မျပတ္ ေစာင့္ေရွာက္လာခဲ႔ေသာေၾကာင့္ “မဟာ၀ိဟာရဂုိဏ္း” ဟုေခၚတြင္လာျခင္း ျဖစ္သည္။


အဘယဂိရိ၀ါသီဂုိဏ္း ။  ။ ၀ဋဂါမဏိမင္းသည္ က်ည္းသားတုိ႔၏ေဘးရန္ေၾကာင့္ ထြက္ေျပးတိမ္း ေရွာင္ေနစဥ္ ရဟန္းေတာ္တုိ႔က ျပဳစုေထာက္ပံ့ထားခဲ႔သည္။ ထုိမင္းသည္ေနာက္တႀကီမ္မင္းျဖစ္လွ်င္ အဘယဂိရိေက်ာင္းတုိက္ႏွင့္ အဘယဂိရိေစတီေတာ္တုိ႔ကုိ တည္ထားလ်က္ေက်းဇူးျပဳခဲ႔ဘူးေသာ အရွင္တိႆမေထရ္အားတင္လွဳဳသည္။ ထုိအရွင္တိႆမေထရ္သည္ ကုလသံသ႒ မဟာ၀ိဟာရ ရဟန္းတုိ႔က ပဗၺာဇနိကံျပဳၾကသည္။ ထုိအခါ အရွင္တိႆ၏တပည့္ျဖစ္သူ မဟာဒဠွိယတိႆရဟန္း ကတားျမစ္သည္။ ထုိရဟန္းကုိလည္းမစင္ၾကယ္မူ႔ကုိအတုလုိက္သူဟုဆုိကာ၀ုိင္းပယ္မူ႔ ဥေကၡပနိယ ကံကုိ ျပဳၾကျပန္သည္။ ထုိရဟန္းသည္မိမိအား၀ုိင္းပယ္မူ႔ကုိမေက်နပ္ေသာေၾကာင့္ သံဃာ ၅၀၀ တုိ႔ကုိ ခဲြယူကာ မဟာ၀ိဟာရ၀ါဒီဂုိဏ္းမွထြက္သြား၏။ ထုိအခ်ိန္မွစ၍ အဘယဂိရိ၀ါသီဂုိဏ္းဟု ထင္ရွား သြား၏။ ထုိဂုိဏ္းကြဲေသာႏွစ္မွာ သာသနာႏွစ္ ၄၅၄-ခုႏွစ္တည္း။


ေဇတ၀န၀ါသီဂုိဏ္း ။    ။ ထုိဂုိဏ္းသည္ မဟာေသနမင္းလက္ထက္တြင္ေပၚေပါက္လာသည္။ မဟာေသနမင္းသည္ မဟာ၀ိဟာရေက်ာင္းတုိက္ႀကီးအတြင္း၌ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးကုိတည္ ေဆာက္သည္။ ထုိေက်ာင္းသုိ႔ ဒကၡိဏဂိရိေက်ာင္းတုိက္မွသံဃာေတာ္မ်ားလာေရာက္သီတင္းသုံးၾက သည္။ ထုိသံဃာမ်ာသည္ မဟာ၀ိဟာရ၀ါသီရဟန္းမ်ားႏွင့္ေပါင္းေဖၚမျပဳပဲ သီးျခားဂုိဏ္းတခုကုိေထာင္ ၾကသည္။ ေဇတ၀န၀ါသီဂုိဏ္းဟုေခၚသည္။ ေဇတ၀န၀ါသီတုိ႔သည္ မဟာ၀ိဟာရဂုိဏ္းပ်က္ဆီးေစရန္ မဟာေသနမင္းႏွင့္ တုိင္ပင္၍ မဟာ၀ိဟာရေက်ာင္းတုိက္ႀကီးကုိဖ်က္ဆီးၾကသည္။ ထုိေၾကာင့္ မဟာ၀ိဟာရေက်ာင္းတုိက္ႀကီးမွာ ၉ ႏွစ္မွ် သံဃာဆိတ္သုဥ္းေနရေလသည္။
ထုိဂုိဏ္းႀကီး ၃ ဂုိဏ္းသည္ သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံ၌ ႏွစ္ေပါင္းအေတာ္ၾကာမွ် တည္တံ့ေနခဲ႔သည္။ သီရိသခၤေဗာဓိ ပရကၠမဗာဟုမင္းနန္းတက္ေသာအခါတြင္ မဟာ၀ိဟာရ၀ါသီသံဃာတုိ႔အားသန္႔စင္ေသာဂုိဏ္း သံဃာ ဟုအသိအမွတ္ျပဳသည္။ က်န္ ၂ ဂုိဏ္းမွသံဃာတုိ႔ကုိ အက်င့္မဲ့ေသာ ဒုႆီလမ်ားျဖစ္သည္ဟုဆုိကာ လူထြက္ေစသည္။ ထုိ္အခ်ိ္န္မွစ၍ မဟာ၀ိဟာရဂုိဏ္းသာတည္ရွိေတာ့သည္။
ယၡဳေခတ္ဂုိဏ္းမ်ား
ယၡဳအခ်ိန္၌ သီရိလကၤာႏုိင္ငံတြင္ ေရွးဂုိဏ္းႀကီး ၃ ဂုိဏ္းကြယ္ေျပာက္ခဲ႔ေလျပီ။ ထုိႏုိင္ငံ၌တုိင္းတပါး သားမ်ား၀င္ေရာက္စုိးမုိးေသာေၾကာင့္၎၊ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္မ်ားေၾကာင့္၎ ေထရ၀ါဒသာသနာ အားေပ်ာ့ခဲ႔ရသည္။ ထုိေၾကာင့္ေနာက္ပုိင္းေခတ္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ထုိင္းႏုိင္ငံတုိ႔အကူညီျဖင့္ သာသနာေတာ္အားဆက္ခဲ႔ရသည္။ ယၡဳအခ်ိန္၌ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၌ ေအာက္ပါဂုိဏ္းႀကီးမ်ားထြန္းကား ျပန္႔ပြားလ်က္ရွိသည္။
သွ်မ္းဂုိဏ္း ။  ။ သာသနာေတာ္ႏွစ္ ၂၂၈၉ ခုႏွစ္နန္းတက္ေသာ ကိတၱသီရိရာဇသီရိမင္းလက္ထက္ ရဟန္းသံဃာမ်ားမရွိေသာေၾကာင့္ ယုိးဒယား ယၡဳထုိင္းႏုိင္ငံမွ ရဟန္းသံဃာတုိ႔ကုိပင့္ေဆာင္၍ သာသနာကုိျပဳစုခဲ႔ရ၏။ ထုိဂုိဏ္းကုိ သွ်မ္းဂုိဏ္း “သွ်ာမနိကာယ”ဟုေခၚသည္။
အမရပူရဂုိဏ္း ။  ။ သာသနာႏွစ္ ၂၃၄၄ ခုႏွစ္တြင္ သီဟုိဠ္ သာမေဏ ၆ပါးႏွင့္ ဥပါသကာ ၁ေယာက္ သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမရပူရျမီဳ႔ေတာ္သုိ႔ေရာက္ရွိလာျပီး ဆင္ႀကဳိးေရႊဂူသိမ္၌ ဥာဏဘိ၀ံသဓမၼေသနာ ပတိေထရ္ကုိ ဥဇၥ်ယ္ျပဳ၍ ပဥၨင္းခံၾကသည္။ ထုိေနာက္လည္း သီဟုိဠ္ရဟန္းတုိ႔ေရာက္လာျပီး သိကၡာသစ္တင္ယူၾကသည္။ ထုိရဟန္းတုိ႔၏အဆက္အႏြယ္တုိ႔သည္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၌ အမရပူရဂုိဏ္း “အမရပူရနိကာယ”ဟုထင္ရွားသည္။
ရာမညဂုိဏ္း ။   ။ သာသနာႏွစ္ ၂၄၀၆ ခုႏွစ္တြင္ သီဟုိဠ္မွ အရွင္ဓမၼာလကၤာရ၊ အရွင္သုမနတိႆႏွင့္ ရဟန္း ၁၇ ပါးတုိ႔သည္ ရာမညတုိင္းပဲခူးျမဳီ႔သုိ႔ၾကြေရာက္လာၾကျပီး ရန္ကုန္ျမီဳ႔မွ သဒၶမၼဓရမဟာေထရ္ ကုိ ဥပဇၥ်ယ္ျပဳ၍ ကလ်ာဏီသိမ္ေတာ္၌ သိကၡာသစ္တင္ယူၾကသည္။ ထုိဂုိဏ္းကုိ ရာမညဂုိဏ္း “ရာမညနိကာယ”ဟုေခၚသည္။ ထုိျပင္ ဒုတိယကမၻာစစ္မတုိင္မွီက သီဟုိဠ္သားအခ်ဳိ႔သည္ မႏၱေလးျမီဳ႔ ၀ိသုဒၶါရုံတုိက္သုိ႔ေရာက္လာျပီးပညာသင္ယူၾကသည္။ ထုိရဟန္းမ်ားထဲမွ အရွင္သဒၶမၼဆရာေတာ္သည္ သီဟုိဠ္ျပန္ေရာက္ေသာအခါ မဟာ၀ိသုဒၶါရာမေက်ာင္းတုိက္ကုိ တည္ေထာင္၍သာသနာျပဳရာ ဆင့္ပြား တပည့္သံဃာမ်ားထြန္းကားခဲ႔သည္။ သုိ႔ရာတြင္ထုိဆရာေတာ္ပ်ံလြန္ေတာ္မူျပီးေနာက္ တပည့္ရဟန္း မ်ား၏အားနည္းမူ႔ေၾကာင့္ သီရိလကၤာေရႊက်င္ဂုိဏ္းမွာထင္ရွားျခင္းမရွိေတာ့ေခ်။

No comments:

Post a Comment